Πρόσωπα χωρίς μάτια: πίνακες ζωγραφικής αλλά και φωτογραφίες από το μακρυνό παρελθόν

Μια πρόφατη ανάρτηση του Μίλτου Παντελιά (*) μου θύμισε μια κάπως λυπηρή οικογενειακή ιστορία.

Τίτλος (του Μίλτου): Η άρνηση της ύπαρξης του προσώπου, η επιθυμία να "σβηστεί" από τη μνήμη αλλά και η αποτροπή της εικόνας να "βλέπει" τους ζωντανούς, Τα μάτια είναι τα "παράθυρα της ψυχής"

Στις αρχές του 20υ αι., ο Χαράλαμπος Μαύρος (και όχι ΜαύρΑς, όπως ήταν το αρχικό επώνυμο της οικογένειας), καταγόμενος από το Κουτσοπόδι Αργολίδας και εγκατεστημένος από τη δεκαετία του 1880 στον Πειραιά, προσεγγίστηκε από την οικογένεια Μακρυπουκαμίσου, από την Πυργέ(λ)λα Άργους, και του πρότειναν - όπως συνηθιζόταν τότε - να παντρευτεί την Ελένη, κόρη του Γεωργίου Μακρυπουκαμίσου και της Δήμητρας (το γένος Κολλιγλιάτη). Η πρόταση έγιν ε δεκτή, έγινε η γνωριμία και οι σχετικές επισκέψεις, και προγραμματίστηκε ο γάμος.
        Τότε, συνέβη κάτι άγνωστο (ούτε ο πατέρας μου Τάκης Μαύρος ούτε κι εγώ καταφέραμε να μάθουμε τι) και η Ελένη έχασε το ένα της μάτι. Από συστολή, η Ελένη έστειλε στον Χαράλαμπο μιαν επιστολή, όπου τον απάλλασε από τη δέσμευσή του στον μελλοντικό γάμο, λόγω αυτής της "αναπηρίας" της. Ο Χαράλαμπος αρνήθηκε την επιστολή, ο γάμος έγινε κανονικά, το ζέυγος απέκτησε 3 παιδιά (τον Τάκη, τον Γιώργο και τη Δέσποινα), κι έζησαν ευτυχισμένοι μέχρι τον πρόωρο θάνατο της Ελένης, από τυφοειδή πυρετό, τον Σεπτέμβριο του 1931.
        Στη δεκαετία του 1920, ο Νίκος Μαύρος, ένας από τους αδελφούς του Χαράλαμπου, μετέβη κι εγκαταστάθηκε στο Αμβούργο της Γερμανίας, απ' όπου έστειλε διάφορα δώρα στην οικογένειά του Χαράλαμπου και του άλλου αδελφού τους, του Σωτήρη Μαύρα-Μαύρου, μεταξύ των οποίων και μια φωτογραφική μηχανή. Ο Τάκης Μαύρος, αρκετά μεγάλος πια, πήρε την φωτογραφική μηχανή κι άρχισε να αποτυπώνει εικόνες του Πειραιά, από τις βόλτες της οικογένεις στην εξοχή (το Παλαιό Φάληρο τότε ήταν η εξοχή για τους κατοίκους του Πειραιά), τα παραλιακά ταβερνάκια κ.ά. (αργότερα, θα πάρει την φωτογραφική μηχανή μαζί του στο Αλβανικό μέτωπο, τον Οκτώβριο του 1940, και στο αρχείο μας υπάρχουν κάποιες σχετικές φωτογραφίες). Από τα αρνητικά, τυπώνονταν μαυρόασπρες φωτογραφίες, που έχουν κιτρινίσει ελαφρά με το πέρασμα του χρόνου...
        Και τώρα η σχέση των παραπάνω με τους πίνακες του Μίλτου. Σε όσες φωτογραφίες εμφανίζεται η Ελένη Μακρυπουκαμίσου, λείπει το ένα μάτι της: όπως μου εξήγησε η μακαρίτισσα η θειά μου, η Δέσποινα, η μητέρα της έξυνε τη χάρτινη φωτογραφία με ένα μαχαιράκι κι εξαφάνιζε το ένα μάτι...

(*) Πηγή: https://www.facebook.com/miltos.pantelias/posts/pfbid0232TVVjpWFH5Pry1xSbZy8zbq6Zo4AUfyU4qQjoeWzUYht2cDFNUAsrbngCGSFKNvl