"Εδώ, στο χωριό (Πυργέλα Αργολίδας), υπήρχε κάποιος, που πήγε στις δυνάμεις του ΕΛΑΣ και με κατέδωσε ως συνεργάτη των Γερμανών. Ο ίδιος άνθρωπος πήγε και στη Γερμανική διοίκηση, που είχε εγκατασταθεί στο Άργος, και με κατέδωσε ως συνεργάτη του ΕΛΑΣ"...
.jpg)
Με ρωτάνε συχνά, αν έχω καπνίσει. Κι απαντώ: "μια μόνο φορά, και μια μόνο ρουφηξιά". Η απορία στα μάτια της/του συνομιλητή οδηγεί σε εξήγηση!
Το 1984, καλοκαίρι, βρέθηκα στην Κωνσταντινούπολη, επισκέφθηκα την Αγία Σοφία, τη Δεξαμενή (ή Βασιλική Κινστέρνα), το Αρχαιολογικό Μουσείο, την Αγία Ειρήνη, το Μπλε Τζαμί (ή Τζαμί του Σουλτάν Αχμέτ), το τζαμί του Bayezid II, την πλατεία και τη λεωφόρο του Πέραν, και με το καραβάκι έφτασα μέχρι την Πρίγκιπο.
Κάποια στιγμή, βρέθηκα και στο Τοπ Καπί, και για ξεκούραση κάθισα στην τσαγερία, που βρισκόταν μπροστά από το παλάτι. Κι ήπια ένα τσάι ατενίζοντας τον Βόσπορο, θέα μοναδική, στιγμή ζωής...
Δίπλα μας, λίγο πιο πέρα, καθόταν μια παρέα ντόπιων, κι ένας από αυτούς κάπνιζε ναργιλέ. Πρώτη φορά έβλεπα ναργιλέ εν χρήσει, και φαίνεται πως χάζευα παραπάνω απ' όσο έπρεπε... Κι ο καπνίζων, μ' ένα ευγενικό χαμόγελο, μου πρότεινε το τσιμπούκι. Ντράπηκα να του πω πως δεν καπνίζω, πήρα το τσιμπούκι, και ρούφηξα μια ρουφηξιά καπνό. Πνίγηκα, άρχισα να βήχω, γέλασαν όλοι τους αλλά με καλωσύνη, ανταλλάξαμε τα teşekkür ederim μας, κι επέστρεψα στην καρέκλα μου.
Αυτή ήταν η μοναδική φορά, που κάπνισα - σε μια οικογένεια, όπου ο πατέρας μου κάπνιζε κοντά 2 πακέτα τσιγάρα κάθε μέρα (βλ. επόμενη ανάρτηση) και η θειά μου η Δέσποινα τουλάχιστον ένα, μέχρι την αποδημία της, στα 89 της... (αν είχε καλή παρέα για κουβέντα, άνοιγε και δεύτερο πακέτο!)
Η εικόνα είναι
εύγλωττη, και η λεζάντα της ίσως περιττή: Το τηλέφωνό μας έχει ήδη
αντικαταστήσει το ρολόι, την φωτογραφική μηχανή, το ημερολόγιο και το ξυπνητήρι
μας. Ας μην το αφήσουμε ν’ αντικαταστήσει και την οικογένειά μας [*].
Και θυμήθηκα έναν
παλιό φίλο (Ευ.Λ.), που πριν από κοντά 40 χρόνια, όταν ήταν και ο Παναγιώτης
αλλά και η κόρη του νεογέννητα, μου είπε μια ενδιαφέρουσα φράση: «όταν κάνεις
κάτι με το μωρό, αφιέρωσε όλη σου την προσοχή σ’ αυτό και σε ό,τι κάνεις, μην
χαζεύεις ή μην σκέφτεσαι άλλα πράγματα». Κι η Μπίλη, η μητέρα του Παναγιώτη,
την ίδια εποχή, μου μετέφερε σχεδόν την ίδια φράση, από τα γραπτά κα τη
διδασκαλία του Γκουρτζίεφ: «Όταν κάνεις κάτι, κράτα την προσοχή σου
συγκεντρωμένη σ’ αυτό που κάνεις, μην αφήνεις το μυαλό σου να ταξιδεύει αλλού».
[*] "Your cell phone has already replaced your watch, camera, calendar and alarm clock. Don’t let it replace your family": https://www.facebook.com/TruthTheory/photos.
Shakespeare: Sonnet 18: Shall I compare thee to a summer’s day?
.
Shall I compare thee to a summer’s day?
Thou art more lovely and more temperate:
Rough winds do shake the darling buds of May,
And summer’s lease hath all too short a date;
Sometime too hot the eye of heaven shines,
And often is his gold complexion dimm'd;
And every fair from fair sometime declines,
By chance or nature’s changing course untrimm'd;
But thy eternal summer shall not fade,
Nor lose possession of that fair thou ow’st;
Nor shall death brag thou wander’st in his shade,
When in eternal lines to time thou grow’st:
So long as men can breathe or eyes can see,
So long lives this, and this gives life to thee.
(a short but most significant part read by Donald Sutherland)
Γράφει ο Στρατής, ένας καλός μας φίλος: "Σήμερα προσγειώθηκα με σβηστή μηχανή. Dead stick landing. ... Fuel starvation..."
και η μνήμη ξέθαψε μια μικρή περιπέτεια, πολλά χρόνια πίσω.
Ήταν μικρός ο Παναγιώτης, ίσως 3? 4? Ο πατέρας μου είχε ανεβεί στο Τσεπέλοβο με την Έμιλυ, και μας λέει "δεν έρχεστε κι εσείς"? Λέμε: πάμε!
Ξεκινάμε, γνωστό αλλά μακρύ το δρομολόγιο, Βέρ(ρ)οια, μετά στροφή προς τα βορειοδυτικά, Κοζάνη, Σιάτιστα, Νεάπολη, Πεντάλοφος, θα προσεγγίζαμε το Τσεπέλοβο από τα βόρεια. Καθώς περνάμε έξω από το Επταχώρι, κάνει ένα τρέμουλο η μηχανή και σβύνει! Ήξερα ότι είχα βενζίνη, αλλά γιατί έσβυσε??? Προσπάθησα, ξανά και ξανά, σταμάτησα μην μείνω κι από μπαταρία. Απόγευμα προς βράδυ, έξω από το χωριό (παράκαμψη, ευτυχώς πολύ κοντά στο χωριό), μ' ένα μικρό παιδί...
Πάμε στο χωριό, στην πλατεία, σκοτείνιαζε, λέμε "θα μείνουμε εδώ το βράδυ και βλέπουμε αύριο". Ο καφετζής μας βρήκε ένα δωμάτιο, μια κυρία ευγενική, μικρό δωμάτιο, διπλό κρεβάτι, τεράστιο πάπλωμα, ο μικρός κοιμήθηκε ανάμεσά μας - η καλύτερή του!
Την άλλη μέρα το πρωί, κατεβαίνω στο αυτοκίνητο, γυρίζω το κλειδί και παίρνει αμέσως μπρος!
Προσπαθήσαμε να πείσουμε τον Παναγιώτη να πιεί το ποτήριο γάλα - φρέσκο, κατσικίσιο, αχνιστό - αλλά αυτός ανένδοτος! "Όχι, μυρίζει"! Φύγαμε, φτάσαμε στο Τσεπέλοβο, βρήκαμε τον παππού μας, την επιστροφή δεν την θυμάμαι.
Αλλά! Μια μέρα (τότε), πήρα ένα ταξί για το σπίτι, πιάσαμε κουβέντα με τον οδηγό, του είπα την περιπέτεια, γυρίζει με κοιτάζει και μου λέει: "άνοιξες την τάπα της βενζίνης"? Τον κοιτάζω, το μυαλό σβούρα να προσπαθεί να καταλάβει τι μου λέει. Και κατάλαβα... Από τα χρόνια, από τα διάφορα χώματα όπου περιφερόταν το Τογιοτάκι, είχαν βουλώσει τα σωληνάκια εξαερισμού στο ντεπόζιτο της βενζίνης, και καθώς τράβαγε βενζίνη η αντλία, γινόταν σιγά-σιγά κενό. Η αντλία δεν άντεχε πολύ, κάποια στιγμή σταμάταγε!
Το έμαθα το μάθημά μου, από τότε όταν κάναμε κάποια στάση, άνοιγα την τάπα της βενζίνης - άκουγα το φσσσσσ που ρούφαγε αέρα - και την ξανάκλεινα - το κάνω ακόμα και σήμερα, όταν βρεθώ με μεγάλες ζέστες στον δρόμο για πολλές ώρες - δεν συμβαίνει συχνά, πια, δεν αντέχω την πολλή ζέστη...
Αν έχετε ένα καρβέλι ψωμί κι εγώ έχω ένα ευρώ, κι αν αγοράσω το ψωμί σας, θα έχετε σεις το ευρώ κι εγώ το ψωμί, και θα υπάρχει μια ισορροπία σ’ αυτή την ανταλλαγή: αρχικά, ο Α έχει ένα ευρώ κι ο Β ένα καρβέλι ψωμί, μετά ο Α έχει ένα καρβέλι ψωμί κι ο Β έχει το ευρώ. Μια τέλεια ισορροπία. Αν όμως έχετε [/ γνωρίζετε] ένα σονέτο του Verlaine ή το θεώρημα του Πυθαγόρα, κι εγώ δεν έχω τίποτα, και αν μου μάθετε αυτό που έχετε, στο τέλος αυτής της ανταλλαγής θα έχω το σονέτο ή το θεώρημα, αλλά θα τα έχετε κρατήσει κι εσείς. Στην πρώτη ανταλλαγή υπάρχει μια εμπορική ισορροπία. Στη δεύτερη περίπτωση υπάρχει μια αύξηση, κι αυτό είναι [η] παιδεία.
Si vous avez du pain, et si moi j’ai un euro, si je vous achète le pain, j’aurai le pain et vous aurez l’euro et vous voyez dans cet échange un équilibre, c’est-à-dire : A a un euro, B a un pain. Et dans l’autre cas B a le pain et A a l’euro. Donc, c’est un équilibre parfait. Mais, si vous avez un sonnet de Verlaine, ou le théorème de Pythagore, et que moi je n’ai rien, et si vous me les enseignez, à la fin de cet échange-là, j’aurai le sonnet et le théorème, mais vous les aurez gardés. Dans le premier cas, il y a un équilibre, c’est la marchandise, dans le second il y a un accroissement, c’est la culture.
Michel Serres (Γάλλος φιλόσοφος): https://www.babelio.com/auteur/Michel-Serres/3171/citations [13Ιαν2025]
Είδα μια φωτογραφία, της Virginia T. Norwood (*), που σχεδίασε το σκάννερ για τον δορυφόρο της NASA Landsat στο τέλος της δεκαετίας του 1960.
Καθώς μια φίλη μας έστειλε (σε μια παρέα φίλων) μια χαριτωμένη φράση, αρκετά επίκαιρη:
"... σας συμβουλεύω να προσέχετε πολύ τον εαυτό σας γιατί ανταλλακτικά για παλιά μοντέλα στην αγορά όπως εμείς δεν υπάρχουν",
βρέθηκα πολλά χρόνια πίσω, στα παιδικά μου χρόνια! Ο πατέρας μου (Τάκης Μαύρος) ζούσε σ´ ένα κτήμα, στην Πυργέλα Αργολίδας, σ´ ένα απλό αλλά βολικό και πολύ φιλόξενο σπίτι, περιτριγυρισμένο από πολλές πορτοκαλιές. Συχνά, τα σαββατοκύριακα, κατέφθαναν οι Αθηναίοι φίλοι του, που έβλεπαν αυτό το σπίτι σαν έναν μικρό επίγειο παράδεισο! Και οι ώρες μέχρι την αναχώρησή τους, την Κυριακή όσο πιο αργά μπορούσαν, πέρναγαν με συζητήσεις για την ιστορία, τις τέχνες, την πολιτική!
Με τον Λεωνίδα συναντηθήκαμε το φθινόπωρο του 1972, νεοεισαχθέντες στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ. Ταιριάξαμε γρήγορα, ήταν κι αυτός γαλλόφωνος (καθότι απόφοιτος του Λεοντείου Λυκείου Πατησίων, του άρεσαν οι τέχνες περίπου όπως κι εμένα. Περάσαμε πολλές ώρες στο "καταφύγιό" του, στο βάθος της αυλής στο πατρικό του σπίτι, στα Ιλίσια. Κι ο φιλικός δεσμός μας κράτησε 52 χρόνια.
Μετά την αποφοίτησή μας, το καλοκαίρι του 1977, βρέθηκε στην Toulouse, με υποτροφία της Γαλλικής Κυβέρνησης, όπου εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Laboratoire de Génie Chimique (ενσωματωμένο σήμερα στο Institut National Polytéchnique de Toulouse).
Τελειώνοντάς την, ο καθηγητής του τού πρότεινε να παραμείνει στη Γαλλία και να εργασθεί μαζί του, αλλά ο Λεωνίδας προτίμησε να επιστρέψει στην Ελλάδα και να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία. Παρά την πολύχρονη σχέση του με τη γαλλική γλώσσα ο στρατός του έδωσε ειδικότητα μεταφραστή αγγλικών!
Λίγο πριν την επίσημη απόλυσή του από τον στρατό, προσλήφθηκε στην εταιρεία Viochrom του Αθανασίου Γκέρτσου (*). Θυμάμαι την ταραχή του, 2-3 μήνες μετά την πρόσληψή του, όταν τον συνάντησα. Παρά το ότι ήταν χημικός μηχανικός, και μάλιστα με εξαιρετική γνώση και εμπειρία στον σχεδιασμό χημικών συσκευών, του είχαν αναθέσει να σχεδιάσει και κατασκευάσει την καινούργια καμινάδα του εργοστασίου! Τη νύχτα της παραμονής της έναρξης λειτουργίας της, την πέρασε κάθιδρος κι ανήσυχος, ενώ ένας δυνατός αέρας λυσσομανούσε . "Κι αν πέσει?", αναρωτιόταν, όπως μου εκμυστηρεύθηκε μετά! Αλλά όλα πήγαν καλά! (**).
H Procter and Gamble - μέσω της Viochrom - είχε ήδη εισέλθει στην ελληνική αγορά και είχε ιδρυθεί η PG HELLAS A.E. Η εταιρεία μεσουρανούσε και ο Λεωνίδας, από το αρχικό τμήμα πρόσληψης του στο R&D, έγινε Τεχνικός Διευθυντής, και όταν η εταιρεία εξαγοράσθηκε από την Yorkshire Group ανέλαβε τα καθήκοντα του Γενικού Διευθυντή. Από όλες τις θέσεις ευθύνης έχαιρε της απεριόριστης εκτίμησης της οικογένειας Γκέρτσου και ήταν ιδιαίτερα αγαπητός στον εργασιακό του χώρο. Όταν η Yorkshire αποφάσισε να κλείσει το 1999 το εργοστάσιο και να προβεί σε απολύσεις, ο Λεωνίδας προτίμησε να αποχωρήσει γιατί δεν άντεχε να αντικρύζει τους παλαιότερους εκ των εργαζομένων να βρίσκονται ξαφνικά χωρίς δουλειά.
Μεταπήδησε σχεδόν αμέσως στην Raycap, προσαρμοσμένος πλήρως σε νέο αντικείμενο εργασίας, χάρις στις πολύπλευρες γνώσεις του. Παρέμεινε στην εταιρεία αυτή 10 χρόνια μέχρι την απόλυσή του μαζί με άλλους 7 εργαζόμενους στην αρχή της οικονομικής κρίσης και 5 χρόνια πριν τη συνταξιόδοτησή του. Στη συνέχεια εργάσθηκε στην εταιρεία enia από όπου και τελικά συνταξιοδοτήθηκε.
Σημείο της προσωπικής αξίας, γνώσης και ικανότητας του Λεωνίδα ήταν η πρόσκληση,που του απηύθυνε τα πρώτα επαγγελματικά του χρόνια ο Ιάκωβος Βασάλος, τότε πρόεδρος του Τεχνολογικού Πάρκου Θεσσαλονίκης, να ενταχθεί στο ερευνητικό προσωπικό τους. Ο Λεωνίδας το σκέφθηκε, το συζήτησε με την Αριέλα, σύντροφο, σύζυγο και μητέρα των τριών παιδιών του, της Εύας, του Κωστή και της Στέλλας, αλλά στο τέλος προτίμησε να μείνει στην Αθήνα.
Κάποια στιγμή, ο Λεωνίδας αγόρασε ένα παλιό εγκαταλελειμμένο σπίτι στα Στύρα με λίγη γη. Κι ο μέχρι τότε "βέρος" Αθηναίος αστός, μεταμορφώθηκε εν μέρει σε γεωργό, στέλνοντάς μας φωτογραφίες από υπέροχα χρωματιστά προϊόντα και του ίδιου να κλαδεύει, να ποτίζει, να ξεχορταριάζει, και να ευχαριστιέται τις καλές πλευρές της αγροτικής ζωής.
Μεταξύ της αστικής ζωής στην Αθήνα και της αγροτικής ζωής στην Εύβοια, χάρηκε το μεγάλωμα, την ενηλικίωση και την επαγγελματική πορεία των παιδιών του! Και είχε τη μεγάλη χαρά να δει να γεννιούνται και οι δύο εγγονές του, η Μαξιμίνα και η Αριάδνη.
Η ζωή, δυστυχώς, του επιφύλαξε ένα δύσκολο τέλος. Αλλά το έζησε με περισσή αξιοπρέπεια και εγκαρτέρηση, στην αρχή κρατώντας μια επίφαση ελπίδας, και μετά καταλαβαίνοντας το επερχόμενο τέλος... Δεν είναι ο μόνος, ή ο πρώτος, που μας αφήνει. Απλώς, αφαίρεσε και αυτός άλλη μια ψηφίδα από το μωσαϊκό, που είναι η ζωή του καθενός μας, αφήνοντας ένα κενό, που δεν θ´ αναπληρωθεί ποτέ. Μας μένει μόνο η σκέψη ότι ίσως πρόλαβε, λίγο πριν το τέλος, να καταλάβει πόσο, με τη ζωή του, έγειρε τη ζυγαριά προς τη μεριά του καλού.
(*) γνωστή στα ελληνικά νοικοκυριά για τα δημοφιλή προιόντα της Tide, Jet, Ariel και άλλα.
Διαβάζω την πρώτη εισαγωγή στο Ημερολόγιο του Ταξιδιού από το Παρίσι στα Ιεροσόλυμα (Itinéraire de Paris à Jérusalem) του François-René de Chateaubriand (*), όπου λέει, μεταξύ άλλων, ότι ο Roger o 1ος, βασιλιάς της Σικελίας, μετέφερε στο Παλέρμο τους Αθηναίους τεχνίτες, που ήσαν ειδικοί στη σηροτροφία, περί το 1130. Κι ότι περίπου αυτή την εποχή άλλαξε το όνομα της Πελοποννήσου σε Μοριάς, αφού με αυτό το όνομα πια αναφέρεται από τον ιστορικό Νικήτα. Πιθανολογεί ότι το όνομα αυτό δόθηκε από τις μουριές, που χρειάστηκε να φυτευτούν στην Πελοπόννησο για να τροφοδοτήσουν τους μεταξοσκώληκες, για τις αυξημένες ανάγκες σε μετάξι της ευρωπαϊκής Δύσης.
Τον γνώρισα στο 2ο Δημοτικό Σχολείο, στο Παλαιό Φάληρο (*). Η γνωριμία έγινε μια μακρόχρονη φιλία. Μεγαλύτερος μου, μια χρονιά, συμπορευθήκαμε στο Δημοτικό, και μετά στο Γυμνάσιο.
Η φιλτάτη Μαριέλλα - τελικά, είναι η φύλαξ-άγγελος αναμνήσεων από τα παιδικά μου χρόνια - θυμήθηκε μιαν επίσκεψη στο σπίτι μας, στο Παλαιό Φάληρο. "... στη γιορτή σου, συγκέντρωση στο σπίτι σας στο Π. Φάληρο, στη μπροστινή βεραντούλα, η [θειά μου] Δέσποινα μας διάβασε ένα γαλλικό διήγημα με τίτλο 'Ο Άλλος'... και πάλι άνοιξε ένα πορτάκι στις αναμνήσεις!
Τότε, δεν υπήρχε στο σπίτι τηλεόραση, και η μόνη (επιτρεπτή) διασκέδαση ήταν το διάβασμα. Που πάντα γίνεται πιο ενδιαφέρον όταν το μοιραζόμαστε με την οικογένειά μας, με την παρέα μας, με τους φίλους μας (μερικές φορές μέχρι να τους πρήξουμε...). (*) Κι αν νόμιζαν οι επισκέπτες ότι θα γλύτωναν, ήσαν πολύ γελασμένοι! Εδώ έχουμε και τρανό πειστήριο: βράδυ, στη "δυτική" αυλή, ο ξάδελφος Κωστής Μακρής και κάποιοι άλλοι νεαροί επισκέπτες, μαζί με τον γράφοντα, διαβάζουν, μέχρι να ετοιμαστεί το βραδυνό γεύμα στην κατσαρόλα (**) στη φουφού, κάτω από το βλέμμα του πατέρα μου Τάκη Μαύρου
(*) Προ ημερών, πολύ πρόσφατα, ο Παναγιώτης θυμήθηκε κάποιο μεσημέρι, στην Πυργέλα, κάτω από τις 2 πορτοκαλιές, να τους διαβάζω ένα απόσπασμα από τη βιογραφία του J.K. Galbraith... Και δεν θυμάμαι τίποτ' απολύτως!
(**) Στη κλεπτική "λαίλαπα", που σάρωσε την ελληνική επαρχία μετά το 1990, κάποιοι έκριναν σκόπιμο να κλέψουν αυτή την κατσαρόλα, λάφυρο του πατέρα μου από τον 2ο ΠΠ...
Η καλή και παιδική μου φίλη Μαριέλλα μου έστειλε ένα ποίημά της. Και ξεσήκωσε μια θύελλα από εικόνες κι αναμνήσεις! Αλλά πρώτα το ποίημα.
- - -
Αναπαύομαι
Ξεπλένω τη λύπη στη θάλασσα
Αφήνομαι στη θωπεία των γαλάζιων της
.
Καταφεύγω στα περιβόλια των παιδικών μου χρόνων
Ολόφορτες πορτοκαλιές,
ένα πανύψηλο καβάκι να μετράει την ηλικία των παιδιών,
μια στέρνα με νούφαρα
κι ακουμπισμένη στον τοίχο μια σιδεριά,
μαζεμένη από την γκρεμισμένη Ακροναυπλία για να μην ξεχάσουμε.
.
Βγαίνω στο κατώφλι
Ήχοι της θάλασσας
Ήχοι των φυλλωμάτων
Ήχοι παλιών καλοκαιριών
Κουβέντες για ποιητές
Αντιρρήσεις και συμφωνίες για όλα
για την πολιτική ή το μεσημεριανό φαγητό, ας πούμε.
Όλα εδώ όπως τότε.
.
(Πούντα, Ιούλιος του ’20)
.
- - -
Κι ήρθαν οι εικόνες από το μακρυνό παρελθόν...
.
Εικόνα 1η. Ο πατέρας μου (Τάκης Μαύρος) με τον πατέρα της (Μανώλη Κορακάκη), καθισμένοι στην Πυργέλα κάτω από τις πορτοκαλιές στην «ανατολική» αυλή (για τις πρωινές και μεσημεριανές ώρες), το βράδυ περνούσαμε στην άλλη πλευρά του σπιτιού, στη «δυτική» αυλή. Ή σε βόλτες, πολύ πριν την εποχή μου (ο Μανώλης Κορακάκης με στολή, άρα είμαστε στην περίοδο του 2ου ΠΠ), αλλά και αργότερα, σε εκδρομές είτε στην Αττική ή στα Καλάβρυτα...
.
Εικόνα 2η. Το κάγκελο της Ακροναυπλίας. Τον Φεβρουάριο του 1966 έκλεισαν οριστικά, το κτήριο εγκαταλήφθηκε, ερήμωσε. Μερικές φορές, για να ξεσκάσω, έφευγα από το κτήμα, στην Πυργέλα, έβγαινα στη δημοσιά κι έπαιρνα το διερχόμενο λεωφορείο από το Άργος και πήγαινα στο Ναύπλιο, όπου περπατούσα μέχρι να βραδυάσει... Σε μια από αυτές τις βόλτες ανέβηκα στην Ακροναυπλία, βρήκα τις πόρτες ανοικτές, και περπάτησα μέσα στους διαδρόμους και τα άδεια πια κελλιά... Το 1971 η τότε «εθνοσωτήριος» κυβέρνηση της χούντας αποφάσισε να τις γκρεμίσει. Ο πατέρας μου πρόλαβε και πήρε ένα από τα κάγκελα από τα παράθυρα (εικόνα). Έμεινε στο κτήμα μας αρκετά χρόνια, κάποια στιγμή αναζητήσαμε κάποιον φορέα για την (δια)φύλαξή του, τελικά το δώρισε (αν θυμάμαι σωστά) στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα – κι αγνοώ την παραπέρα τύχη του...
Διάβασα με ενδιαφέρον και μια κάποια υπόκωφη στενοχώρια το άρθρο της Λίζυς Τσιριμώκου για το σπίτι των γονιών της (*). Και ξανάζησα το καλοκαίρι του 2002, μέσα σ' έναν αφόρητο καύσωνα, που άδειασα το διαμέρισμα του πατέρα μου στο Ναύπλιο... Ακολούθησαν κι άλλα διαμερίσματα, όλα στενάχωρα, αλλά είχα γίνει ήδη πάρει κάποιαν απόσταση, καθώς ο ένας νεκρός διαδεχόταν τον άλλον...
Αλλά από το άρθρο της συγκρατώ μια φράση, που κρύβει άρρητον πολύ πόνο... "Ακόμα νιώθω φιλοξενούμενη εδώ, στο σπίτι τους, όχι το σπίτι μου". Και θυμήθηκα μ' ένα σφίξιμο στην καρδιά τις δυο φορές που ένιωσα ακριβώς αυτό... Έφηβος... Μετά από διαφωνίες για ασήμαντα θέματα και τις δυό φορές...
Αλλά είναι ίσως απαραίτητη αυτή η στιγμή, στη ζωή του καθενός μας. Κάπου εχω διαβάσει ότι για ν' αποχωριστείς κάποιον, πρέπει να θυμώσεις μαζί του, να τσακωθείς... Κι ο θάνατος είναι κι αυτός ένας τέτοιος αποχωρισμός...
(*) https://www.efsyn.gr/nisides/anoihto-biblio/442911_moni-sto-spiti-dyo-kalokairia
1. Μια συμβολική κίνηση - την 1η μέρα των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι, 26 Ιουλ 2024 - που μάλλον πέρασε χωρίς να γίνει ευρύτερα αντιληπτή: « La délégation algérienne a lancé des fleurs dans la Seine, pour rappeler les centaines d’Algeriens jetés dans la Seine le 17 octobre 1961 lors de la repression de la maniféstation pacifique d'Algériens organisée à Paris par la fédération de France du FLN, dans un contexte de guerre d'indépendance algérienne ».
Μεταφράζω ελεύθερα: η αντιπροσωπεία με τους αθλητές, τους συνοδούς και τους παράγοντες της Αλγερίας, καθώς έπλεε στον Σηκουάνα, στην τελετή των εγκαινίων, έριξε λουλούδια στο ποτάμι, σε ανάμνηση των νεκρών της 17ης Οκτωβρίου 1961. Εκείνο το βράδυ, η αστυνομία (CRS) σκότωσε πολλούς (υποθέτω Αλγερινούς) συμμετέχοντας στη διαδήλωση για την ανεξαρτησία της Αλγερίας και έριξε τα σώματά τους στον Σηκουάνα, και την άλλη μέρα το πρωί ο κόσμος αντίκρισε ένα απαίσιο θέαμα...
2. Στη διαδήλωση αυτή συμμετείχαν και πολλοί συμπαθούντες σ’ αυτή την προσπάθεια των Αλγερινών, μεταξύ τους κι ο θείος μου, ο Γιώργος Μακρής (*), γνωστός Αθηναίος φιλόσοφος. Έφαγε κάμποσο ξύλο και κατέληξε στο νοσοκομείο, με διάσειση. Αργότερα επέστρεψε στην Αθήνα, αλλά κάτι είχε μείνει από κείνον τον ξυλοδαρμό, και στην οικογένεια δημιουργήθηκε η εντύπωση πως ίσως από εκείνο το τραύμα επηρεάστηκε αρνητικά κι ότι αυτό τον οδήγησε, μερικά χρόνια αργότερα, στην αυτοκτονία...
(*) Περισσότερα για τον Γιώργο Μακρή εδώ:
- «Γιώργος Μακρής (1923-1968), Εμείς οι Λίγοι»: https://www.poiein.gr/2006/05/15/aethnaio-iaentho-aiasso-ie-essaie/
- Γιώργος Μακρής…Ποιητής, Ρέμπελος, Αρνητής της Ρουτίνας, Αντιρρησίας των Γραμμάτων: https://imaginistes.wordpress.com/2018/10/07/γιώργος-μακρής-ποιητής-ρέμπελος-αρνη/
- Bookreads: Ο Γιώργος Β. Μακρής ήταν ένα κρυμμένο διαμάντι της εγχώριας λογοτεχνίας: https://www.cnn.gr/style/politismos/story/337015/bookreads-o-giorgos-v-makris-einai-ena-krymmeno-diamanti-tis-egxorias-logotexnias
Στη ζωή έρχεται μια μέρα που σκεφτόμαστε πως πρέπει να ξεπληρώσουμε το καλό, που μας έκαναν. Και πριν απ' όλα, οι γονείς. Έτσι κι εγώ, μετά από πολλά χρόνια, είπα να κάτσω να ξεκαθαρίσω τα ημερολόγια του πατέρα μου Τάκη Μαύρου, από τις επισκέψεις του στα διάφορα μοναστήρια. Προς το παρόν, καταγραφή των μοναστηριών. Σκέφτηκα να αναρτώ ενίοτε κάποια περίεργα ή/και ενδιαφέροντα "ευρήματα" από αυτό το ξεφύλλισμα και καταγραφή.
Σημερινό δώρο, από τη Μονή της Παναγίας Κερνίτσης (σύμφωνα με το ημερολόγιο (τετράδιο #2), ο ΤΜ το επισκέφθηκε στις 13 Ιουν 1970) το "κούτσουρο της Κερνίτσας", όπου "έδεναν τα πόδια των τρελλών ώσπου να γίνουν καλά"..jpg)
Λίγη ώρα μείναμε στην παραλία Δεξ(ι)ά, στην Ιθάκη, απόγευμα, φυσούσε πουνέντης και το κύμα που ερχόταν από την απέναντι Σάμη ήταν κάπως ενοχλητικό. Χαζεύοντας τα χαλίκια, είδα κάποια, που μου φάνηκαν περίεργα, μάζεψα τρία από αυτά.
Κι ως άλλα "μνημαγωγά", με έφεραν 50+ χρόνια πίσω, στο 1ο έτος της Σχολής Χημικών Μηχανικών στο ΕΜΠ. Εκεί όπου, ανάμεσα σε άλλα μαθήματα, είχαμε κι ένα "περίεργο", που δεν μπορούσα τότε να καταλάβω τη χρησιμότητά του στον κλάδο της Χημικής Μηχανικής, που είχα αρχίσει να σπουδάζω: την Ορυκτολογία, που μας δίδασκε ο καθηγητής της Σχολής Μεταλλειολόγων και Μεταλλουργών Μηχανικών του ΕΜΠ Σ.Σ. (Στυλιανός Σάββας) Αυγουστίδης [*]. Άκουγα τ' ανέκδοτα, που μας έλεγε, για την εποχή που είχε θητεύσει στην Αιθιοπία του Χαϊλέ Σελασιέ, αλλά από τα υπόλοιπα δεν καταλάβαινα τίποτα. Τρομάρα μου... Όταν, χρόνια αργότερα, κοιτώντας λίγο πιο προσεκτικά τα πρανή των δρόμων, στις εκδρομές μου στα ελληνικά βουνά και λαγκάδια, άρχισα ν' αναρωτιέμαι για το τι ήταν τα πετρώματα που έβλεπα. Και μετάνιωσα πολλές φορές που τότε, όταν μίλαγε ο Αυγουστίδης, αυτιά μεν είχα αλλά δεν άκουγα... Πίσω στα "πετραδάκια".
Πέτρες απλές δεν είναι, αλλά τι μπορεί να είναι? Ευτυχώς, υπάρχει το διαδίκτυο, και πολύ γρήγορα έβγαλε την πληροφορία. Απολιθώματα σφουγγαριών... Ποιας εποχής δεν ξέρω, ας μιλήσουν οι γνώστες... Αλλά πιο πολύτιμη ήταν η μνημαγωγή δράση τους...
.
[*] (1931-2001) Αποφοίτησε το 1953 από το Πανεπιστήμιο του Durham της Αγγλίας και πήρε το διδακτορικό του το 1956 από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου της Γερμανίας. Επί 10 έτη εργάστηκε στο υπουργείο Ορυχείων της Αιθιοπικής Κυβέρνησης, οργάνωσε τη Σχολή Γεωλόγων εκεί και εξερεύνησε μερικές από τις πιο δύσκολες περιοχές της γης, όπως η Ντανακίλι Ντεπρέσσιον, στα σύνορα του Σουδάν καθώς και το φαράγγι του Κυανού Νείλου.
