Les cailloux - Τα βότσαλα και η ζωή

Les cailloux
.
Un jour, un vieux professeur fut engagé pour donner une formation sur la "gestion efficace de son temps" a un groupe de dirigeants de grosses entreprises. Le vieux professeur n'avait qu'une heure pour passer sa matière.
     Debout devant ce groupe d'élite, le vieux prof les regarda un par un, lentement, puis leur dit : « Nous allons réaliser une expérience ».
     De dessous la table, il sortit un grand seau en verre qu'il posa délicatement en face de lui. Ensuite, il sortit environ une douzaine de cailloux à peu près gros comme des balles de tennis et les plaça délicatement, un par un, dans le grand pot. Lorsque le pot fut rempli jusqu'au bord et qu'il fut impossible d'y ajouter un caillou de plus, il leva lentement les yeux vers ses élèves et leur demanda : « Est-ce que ce pot est plein ? » Tous répondirent : « Oui ».
     « Vraiment ? ». Alors, il se pencha de nouveau et sortit de sous la table un récipient rempli de gravier. Avec minutie, il versa ce gravier sur les gros cailloux puis brassa légèrement le pot. Les morceaux de gravier s'infiltrèrent entre les cailloux... jusqu'au fond du pot.
     Le vieux prof leva à nouveau les yeux vers son auditoire et redemanda : Est-ce que ce pot est plein ? Cette fois, ses brillants élèves commençaient à comprendre son manège. L'un d'eux répondit : « Probablement pas ! ».
     « Bien ! », répondit le vieux prof. Il se pencha de nouveau et cette fois, sortit de sous la table un sac de sable. Avec attention, il versa le sable dans le pot. Le sable alla remplir les espaces entre les gros cailloux et le gravier. Encore une fois, il demanda : « Est-ce que ce pot est plein ? ». Cette fois, sans hésiter et en chœur, les brillants élèves répondirent « Non ! ».
     « Bien ! », répondit le vieux prof. Et il prit le pichet d'eau qui était sur la table et remplit le pot jusqu'à ras bord. Le vieux prof leva alors les yeux vers son groupe et demanda : « Quelle grande vérité nous démontre cette expérience ? ». Le plus audacieux des élèves, songeant au sujet de ce cours, répondit : « Cela démontre que même lorsque l'on croit que notre agenda est complètement rempli, si on le veut vraiment, on peut y ajouter plus de rendez-vous, plus de choses à faire. ».
     « Non », répondit le vieux prof. « Ce n'est pas cela. La grande vérité que nous démontre cette expérience est la suivante : si on ne met pas les gros cailloux en premier dans le pot, on ne pourra jamais les faire entrer tous, ensuite. ». Il y eut un profond silence, chacun prenant conscience de l'évidence de ces propos.
     Le vieux prof leur dit alors : « Quels sont les gros cailloux dans votre vie ? Votre santé ? Votre famille ? Vos ami(e)s ? Réaliser vos rêves ? Faire ce que vous aimez ? Apprendre ? Défendre une cause ? Vous relaxer ? Prendre le temps... ? Ou... toute autre chose ? »
     D'un geste amical de la main, le vieux professeur salua son auditoire et lentement quitta la salle.
.
.
Τα βότσαλα και η ζωή [1]

Μια μέρα, ζήτησαν από έναν ηλικιωμένο καθηγητή της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης [2] να δώσει μια διάλεξη με θέμα τον «αποτελεσματικό σχεδιασμό του χρόνου» σε μια δεκαπενταμελή ομάδα διευθυντών μεγάλων βορειοαμερικανικών εταιρειών. Αυτό το μάθημα θα αποτελούσε το ένα από τα πέντε «εργαστήρια» της ημέρας. Ο ηλικιωμένος καθηγητής μόλις που είχε μια ώρα να ετοιμάσει την «ύλη» του.
Όρθιος, μπροστά σ' αυτήν την εκλεκτή ομάδα (που ήταν έτοιμοι να σημειώσουν ό,τι θα τους δίδασκε ο ειδικός), ο καθηγητής τους κοίταξε αργά έναν-έναν και κατόπιν τους είπε: «Θα κάνουμε ένα πείραμα».
     Από κάτω από το τραπέζι, που τον χώριζε από τους μαθητές του, ο ηλικιωμένος καθηγητής έβγαλε ένα τεράστιο γυάλινο δοχείο, χωρητικότητας 5 λίτρων, και το ακούμπησε προσεκτικά μπροστά του. Στη συνέχεια, έβγαλε μια δωδεκάδα βότσαλα, μεγάλα σαν μπαλάκια του τένις, και τα τοποθέτησε με προσοχή ένα-ένα μέσα στο μεγάλο δοχείο. Όταν το δοχείο γέμισε μέχρι τα χείλη και δεν χωρούσε άλλο βότσαλο, σήκωσε αργά τα μάτια του προς τους μαθητές του και τους ρώτησε: «Είναι γεμάτο το δοχείο;» Όλοι απάντησαν: «Ναι».
     Περίμενε λίγα δευτερόλεπτα και πρόσθεσε: «Σίγουρα;»
     Έσκυψε, τότε, κάτω από το τραπέζι και ανέσυρε ένα δοχείο γεμάτο με χαλίκια. Με μεγάλη προσοχή άδειασε τα χαλίκια πάνω στα βότσαλα και μετά ανακίνησε ελαφρά το δοχείο. Τα χαλίκια διείσδυσαν ανάμεσα στα βότσαλα... μέχρι τον πυθμένα του δοχείου.
     Ο ηλικιωμένος καθηγητής σήκωσε πάλι τα μάτια του προς το ακροατήριο του και ξαναρώτησε: «Είναι γεμάτο τώρα το δοχείο;» Αυτή τη φορά, οι ξύπνιοι μαθητές άρχισαν να καταλαβαίνουν το τέχνασμά του. Ένας από αυτούς απάντησε: «Μάλλον όχι».
     «Ωραία», απάντησε ο καθηγητής. Έσκυψε και πάλι, και αυτή τη φορά έβγαλε από κάτω από το τραπέζι μια λεκάνη με άμμο και με προσοχή έχυσε την άμμο στο δοχείο. Η άμμος γέμισε τα κενά ανάμεσα στα βότσαλα και τα χαλίκια. Ακόμα μια φορά, ρώτησε: «Είναι γεμάτο αυτό το δοχείο;» Χωρίς να διστάσουν, οι λαμπροί μαθητές απάντησαν εν χορώ: «Όχι». «Ωραία», απάντησε κι ο καθηγητής. Και, καθώς περίμεναν οι μαθητές του, πήρε την κανάτα με το νερό, που ήταν πάνω στο τραπέζι και γέμισε το δοχείο μέχρι τα χείλη.
     Μετά, σήκωσε τα μάτια του ο ηλικιωμένος καθηγητής και κοιτάζοντας τον όμιλο, τους ρώτησε: «Ποια είναι η μεγάλη αλήθεια, που μάς δείχνει αυτό το πείραμα;» Ο πιο τολμηρός από τους μαθητές, αναλογιζόμενος το θέμα του μαθήματος, απάντησε: «Δείχνει ότι, κι αν ακόμα νομίζουμε ότι το πρόγραμμα της μέρας μας είναι πλήρες, μπορούμε αν το θέλουμε πραγματικά να προσθέσουμε ακόμα μερικές συναντήσεις, ακόμα μερικές δουλειές».
     «Όχι», απάντησε ο ηλικιωμένος καθηγητής. «Δεν είναι αυτό. Η μεγάλη αλήθεια, που μάς δείχνει αυτό το πείραμα, είναι η εξής: αν δεν βάλουμε πρώτα τα βότσαλα μέσα στο δοχείο, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να τα χωρέσουμε όλα μέσα».
     Ακολούθησε βαθιά σιωπή, καθώς ο καθένας συνειδητοποιούσε τη σημασία αυτών των λόγων. Ο ηλικιωμένος καθηγητής τους είπε τότε: «Ποια είναι τα μεγάλα βότσαλα στη ζωή σας; Η υγεία σας; Η οικογένεια σας; Οι φίλοι σας; Η πραγματοποίηση των ονείρων σας; Να κάνετε αυτό που σας αρέσει; Να μάθετε; Να υπερασπισθείτε κάποια υπόθεση; Να ξεκουρασθείτε; Να αφιερώσετε λίγο χρόνο...; Ή κάτι άλλο;»
     «Αυτό που πρέπει να συγκρατήσετε είναι το πόσο σημαντικό είναι να βάλετε πρώτα στη ζωή σας τα ΜΕΓΑΛΑ ΣΑΣ ΒΟΤΣΑΛΑ, γιατί αλλιώς κινδυνεύετε να αποτύχετε... στη ζωή σας. Αν δώσουμε προτεραιότητα σε μικροπράγματα (στο χαλίκι, στην άμμο), θα γεμίσουμε τη ζωή μας με μικροπράγματα και δεν θα έχουμε μετά αρκετό από τον πολύτιμο χρόνο για ν' ασχοληθούμε με τα σημαντικά πράγματα της ζωής μας. Γι' αυτό, μην ξεχνάτε να θέτετε στους εαυτούς σας την ερώτηση: Ποια είναι τα ΜΕΓΑΛΑ ΒΟΤΣΑΛΑ στη ζωή μου; Και, μετά, να τα βάζετε πρώτα στο δοχείο (στη ζωή σας)».
     Με μια φιλική κίνηση, ο ηλικιωμένος καθηγητής χαιρέτησε το ακροατήριο του και βγήκε σιγά-σιγά από την αίθουσα...

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Το κείμενο αυτό, ανωνύμου φαινομενικά συγγραφέα, κυκλοφορεί στο διαδίκτυο, στα γαλλικά. Μεταφράστηκε από τον πατέρα μου, Τάκη Μαύρο, λίγο καιρό πριν τον θάνατό του, τον Ιούλιο του 2001.
2. École Nationale d'Administration Publique: Ανωτάτη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης της Γαλλίας (σ.τ.Μ.)
.
Communiqué par Catherine Xuereb le 15 décembre 1999

No comments: