Ο Umberto Eco, ο θάνατος και το Πλανητάριο

Umberto Eco, Έξι Περιπλανήσεις στο Δάσος της Αφήγησης. (ελέω Δ)

«… Πολλούς μήνες πριν κλήθηκα να επισκεφθώ το Μουσείο Επιστημών της La Coruna, στη Γαλικία. Στο τέλος της επίσκεψής μου ο επιμελητής του Μουσείου μου ανακοίνωσε ότι μου είχε μία έκπληξη και με οδήγησε στο πλανητάριο. Ένα πλανητάριο αποτελεί πάντα έναν υποβλητικό χώρο, γιατί όταν τα φώτα σβήνουν, έχει κανείς την αίσθηση ότι βρίσκεται στην έρημο, κάτω από τον έναστρο ουρανό. Το βράδυ όμως εκείνο κάτι εξαιρετικό με περίμενε.
     Ξαφνικά η αίθουσα σκοτείνιασε εντελώς και μπορούσα να ακούω ένα πανέμορφο νανούρισμα του de Falla. Σιγά-σιγά (αν και λίγο γρηγορότερα απ’ ό,τι συμβαίνει στην πραγματικότητα, αφού η όλη διάρκεια της παρουσίασης ήταν δεκαπέντε λεπτά όλα κι όλα) ο ουρανός πάνω μου άρχισε να περιστρέφεται. Ήταν ο ίδιος ουρανός που φώτιζε την ημέρα της γέννησής μου, στη γενέτειρα πόλη μου την Αλεσσάντρια, στην Ιταλία, στις 5-6-1932. Σχεδόν υπερρεαλιστικά δοκίμασα την εμπειρία της πρώτης νύχτας της ζωής μου.
     Την ένιωσα για πρώτη φορά, αφού βέβαια δεν είχα δει ποτέ μου αυτή την πρώτη νύχτα. Ίσως ούτε κι η μητέρα μου την είδε, εξουθενωμένη καθώς θα ήταν μετά τη γέννα. Ίσως όμως ο πατέρας μου να την είδε, βγαίνοντας ήσυχα έξω στην ταράτσα, λίγο ανήσυχος λόγω του (γι’ αυτόν τουλάχιστο) θαυμαστού συμβάντος στο οποίο είχε παρασταθεί και στου οποίου την έκβαση είχε συμβάλει.
     Το πλανητάριο χρησιμοποιούσε ένα μηχανικό σύστημα το οποίο μπορεί να βρει κανείς σε πολλά μέρη. Ίσως κι άλλοι να δοκίμασαν παρόμοια εμπειρία. Συγχωρήστε με όμως αν εκείνα τα δεκαπέντε λεπτά είχα την εντύπωση ότι ήμουν ο μοναδικός άνθρωπος, από την αρχή του κόσμου, που είχε το προνόμιο να επανασυνδεθεί με την ίδια του την αρχή. Ήμουν τόσο χαρούμενος, που είχα το αίσθημα -σχεδόν την επιθυμία- ότι θα μπορούσα, θα έπρεπε να πέθαινα εκείνη τη στιγμή κι ότι οποιαδήποτε άλλη στιγμή θα ήταν παράκαιρη. Θα είχα πεθάνει τότε ευχαριστημένος, γιατί είχα βιώσει την πιο όμορφη ιστορία που είχα διαβάσει σ’ όλη μου τη ζωή
».

σελ. 184-185

και διαβάζοντας το παραπάνω κομμάτι, θυμήθηκα τα δικά μου εφηβικά χρόνια, στο Πλανητάριο του Ευγενιδείου Ιδρύματος, το παλιό, μ' εκείνο το περίεργο και υπέροχο μηχάνημα στη μέση της αίθουσας, που λαμπύριζε, περιστρεφόταν με διάφορους τρόπους και πρόβαλε στον θόλο τον έναστρο ουρανό! Πόσες ώρες πέρασα εκεί μέσα ατενίζοντας τον σκοτεινό ουρανό... (σήμερα το έχουν έκθεμα έξω από την ανακαινισμένη αίθουσα προβολής, η οποία όμως δεν έχει την ίδια μαγεία όπως η παλιά...)

No comments: